Mijmeringen van Mirjam | Aandacht voor het kleine

Mirjam is in de zomer van 2023 met haar gezin van de stad verhuisd naar het buitengebied van Oirschot. Ze hebben een hectare land waarop ze met de aanleg van een voedselbos goed voor zichzelf én voor de biodiversiteit willen zorgen. In deze maandelijkse column in Natuurlijk Oirschot, het maandblad van IVN Oirschot, vertelt Mirjam over haar ontdekkingsreis als ‘groentje in het groen’. Hieronder de column van februari 2024.

Nu het einde van de winter nadert, ziet het er buiten op het eerste gezicht wat troosteloos uit. Grauwe luchten, bruine struiken, kale bomen. De winter is duidelijk niet mijn favoriete tijd van het jaar. Ik zie met smart uit naar de lente. En toch heb ik me juist de afgelopen tijd meer dan ooit verbonden gevoeld met de natuur. Als de natuur ogenschijnlijk geen grootse gebaren maakt, dan is het de kunst om het kleine te herkennen.

Het is voor mij een nieuw inzicht dat de grijze maanden eigenlijk de gouden tijden zijn voor aanplant. Kastanjes, appelbomen, pawpaws, pruimen, kersen, walnoten, vijgen, hazelaars, vlinderstruiken, duindoorn, rozenbottels, krentenboompjes, honingbessen, olijfwilgen… ze zijn allemaal door mijn handen gegaan, de grond in. Of eigenlijk de modder in. Met alle regen is het veld waar het voedselbos komt één grote modderpoel. Ja, het heeft deze winter echt héél véél geregend. Als je naar buiten moet, dan blijken er echter onverwacht veel droge momenten te zijn tussen de buien door. Of blijkt dat een milde bui helemaal niet zo erg is als er daarna een warme douche, huispak en kachel op me wachten. Maandenlang stond de nieuwe aanplant er wel, maar leek het levenloos. Ondergronds blijkt echter hard gewerkt en sinds carnaval zie ik dat de natuurlijke confetti van knoppen zich opmaakt voor een lentefeest. De hazelaars lopen met gele katjes en kleine rode bloemetjes voorop in de polonaise.

Ik dacht tot voor kort dat ik weinig had met al dat ‘groene gedoe’. Dat bleek een vergissing. Bomen planten is verslavend. Een boom planten is een kleine actie. Laat het een half uurtje kosten, of een uur als het tegenzit. Het besef dat ik daarmee de toekomst van dat kleine stukje aarde verander bezorgt mij gevoelens van voldoening, zingeving en verbondenheid.

Van de kleurenpracht moeten we het in de winter niet hebben als het gaat om genieten van de natuur. Judith Rosema van het Inktatelier heeft me tijdens de aftrap van haar cursus begin februari laten ervaren welke prachtige structuren er te vinden zijn, als je met aandacht kijkt. We hebben langs het Máximakanaal bij Den Bosch materialen verzameld om hiermee vervolgens natuurdrukken te maken. De aandacht voor het kleine zorgde ervoor dat de winter ineens niet schraal, maar juist rijk aanvoelt. De nerven van een bramenblad of de structuur van rietbladeren en -pluimen blijken het prachtig te doen op papier. Hoe je kijkt, bepaalt wat je ziet. Mijn lijfspreuk heeft me al dikwijls nieuwe inzichten gegeven. Deze weken is dat: Het kleine is groot. Het grote is klein.