
Mijmeringen van Mirjam | Levende have

Mirjam is in de zomer van 2023 met haar gezin van de stad verhuisd naar het buitengebied van Oirschot. Ze hebben een hectare land waarop ze met de aanleg van een voedselbos goed voor zichzelf én voor de biodiversiteit willen zorgen. In deze maandelijkse column in Natuurlijk Oirschot, het maandblad van IVN Oirschot, vertelt Mirjam over haar ontdekkingsreis als ‘groentje in het groen’. Hieronder de column van mei 2024.
Toen ik laatst met een van de buren praatte over het houden van kippen, vertelde deze over de zorgen die gepaard gaan met levende have. Ik had het begrip ‘levende have’ wel eens gehoord, maar moest het opzoeken om het precies te weten: levende bezittingen, meestal verwijzend naar vee en soms ook naar huisdieren. Het woord ‘have’ komt van het woord ‘hebben’, een economisch begrip. Dat zette me aan het denken. Wie ooit een kat heeft gehad, weet dat het vaak maar de vraag is wie heerst over wie.
De kikkervisjes waar ik eerder over schreef zijn inmiddels weer vrijgelaten in de vijver. Als ik buiten mijn rondje doe kan ik de vragende gedacht hoe het nu met ze gaat niet onderdrukken. Hoe hebben ze de overgang van kom naar vijver ervaren? Kunnen ze zich redden? Hebben ze een voorsprong of juist een achterstand door hun verblijf bij ons? Ik hoop dat ze uitgroeien tot prachtige kikkers net als hun luid brullende vijvergenoten.
Na ‘kikkervisjesmama’ ben ik geruisloos overgegaan in ‘kuikenpleegmoeder’ toen een van onze drie kuikentjes verstoten werd omdat ‘ie in net iets te lang net iets te ver weg was van de moederkloek. Schreef ik geruisloos? Dat is het sindsdien nauwelijks meer geweest in huis. ‘Kwekkie’ doet diens naam eer aan. Superschattig en bloedirritant tegelijk.
Een van mijn lievelingsboeken is De Kleine Prins. In een bepaalde passage ontmoeten de kleine prins en een vos elkaar. Ze hebben het over tam gemaakt worden en dat dat eigenlijk betekent dat je verbonden raakt met elkaar. Ik haal eruit dat dingen een andere betekenis en gevoelslading krijgen als men zich werkelijk verbonden voelt met elkaar. De vos verwoordt het vele malen mooier: “Alleen met het hart kun je goed zien. Het wezenlijke is voor de ogen onzichtbaar.”
De afgelopen weken hebben verschillende levende wezens mij tam gemaakt. De kikkers en de kuikens. De egels die snuivend voorbij schuifelden terwijl ik het noorderlicht zocht. De meesjes die hun nestkastje uit- en inschieten met lekkers voor de kleintjes. De merel die een nestje heeft onder onze overkapping, waar een paar onooglijke koppies boven uitsteken. De solitaire bijtjes die in de rieten kap van de hooischop onderdak hebben gevonden. En de wonderlijke kameleonspin, die in de roos (een stek van wijlen mijn opa), geduldig wacht op een prooi.
Stel, we kijken niet naar dieren om ons heen als bezit, maar als wat bezit heeft genomen van ons hart, hoeveel levende have heb je dan echt?


